zoogdieren

De mens is een zoogdier en ja, die kan kleuren zien. Maar er zijn ook veel (zoog)dieren die dit niet of alleen gedeeltelijk kunnen. Het hangt helemaal van de soort af. Het is vaak ook moeilijk vast te stellen of een dier kleuren kan zien, waardoor het soms slechts speculeren is over wat een dier precies ziet. De functie van het kleurenzien kan ook verschillen. Voor de mens is het bijvoorbeeld belangrijk omdat hij goed moet kunnen onderscheiden en herkennen wat er allemaal in zijn omgeving aanwezig is en het zou misschien ook bij de communicatie (de mens is een zeer sociaal dier) van belang kunnen zijn. Andere dieren hebben vaak minder aan het zien van kleuren, en zien er bijvoorbeeld minder of zelfs geen. Bij vissen is er een mooi voorbeeld: in de diepe oceaan is er nauwelijks of geen licht aanwezig; ogen hebben dus niet zo veel zin. Toch leven er vissen die kunnen zien, en wel alleen of voornamelijk die kleur licht die ze zelf met een soort ‘lantaarn’ op hun kop produceren. Met het licht van die lantaarn kunnen ze hun omgeving afzoeken naar prooi, terwijl de prooi hen niet ziet. Deze is namelijk blind of ziet de kleur van het licht van de lantaarn in elk geval niet. Erg handig dus. Bovendien kunnen de vissen elkaar ook goed zien, waardoor het licht en het zien ervan tevens belangrijk is voor de communicatie.

Bij insecten heeft het zien van bepaalde kleuren ook duidelijke functies. Zo zien bijen in het ultraviolet, waardoor ze veel beter de bloemen kunnen onderscheiden. Ook vogels zien in het UV, wat ze gebruiken bij hun oriÃƒÂ«ntatie. Het zien van kleuren kan dus vele functies hebben en het hangt maar net van de diersoort en soms de situatie af wat het nut ervan is.

Carmen Steinmetz

Bas van Tiggelen